Inleiding

Omdat ik binnen mijn traject 'Verbinden in interactie' aan service-learning moest doen en dit in een niet - onderwijscontext, leek het mij interessant om mijn onderzoek te doen in een woonzorgcentrum. KUL definieert service-learning of CSL als "een onderwijsvorm waarin dienen, reflecteren en leren centraal staan. Studenten gaan de maatschappij dienen door zich in een concrete gemeenschap te engageren. Daarbij gaan ze reflecteren op een gestructureerde wijze over de ervaringen die ze hebben opgedaan en leren ze hierdoor op maatschappelijk, persoonlijk en academisch vlak. Daarbij gaat gepaard dat ze op deze vlakken vaardigheden gaan ontwikkelen en dat ze kritische, verantwoordelijke burgers worden." 

Rond interactie werken met de bewoners van het woonzorgcentrum 'Ter Vlierbeke' terwijl ik eigenlijk in een opleiding zit die juist met de tegenovergestelde doelgroep werkt is een hele uitdaging. Dit is natuurlijk een heel andere kant van waar wij, studenten of leerkrachten, dagelijks mee te maken krijgen. Het leek mij dus zeer interessant om hier een onderzoek te gaan beginnen. Het is een heel andere doelgroep, een heel andere manier van werken en participeren.

Volgens de meeste onderzoekers Prieto-Flores et al., 2011; Pinquart & Sorensen, 2001; Tijhuis et al., 1999 (in Koning Boudewijnstichting, 2012) blijkt het dat ouderen die verblijven in residentiële zorg zich vaker eenzaam voelen. We kunnen dan ook spreken van sociaal isolement. Machielse (geciteerd in de Bruyn, 2009 – 2010: 18) beschrijft sociaal isolement als: “Er is sprake van sociaal isolement als iemand weinig tot geen betekenisvolle contacten heeft en zich hierdoor eenzaam of ongelukkig voelt."

Een artikel op Ouderenhart (z.d.) kan dit gegeven ook bevestigen. Meestal is een woonzorgcentrum opname een noodgedwongen "keuze" waar verschillende redenen aan verbonden kunnen zijn, zoals het verlies van de partner of bepaalde gezondheidsredenen. De ouderen worden dan nog eens daarbovenop uit hun vertrouwde leefmilieu gehaald en moeten hiervan afscheid nemen. Door dit gebeuren worden de basis van sociale contacten ook verstoord of gaan achteruit. 

Ik vroeg mij dus af hoe interactie nu kan lopen tussen bewoners in een woonzorgcentrum, hoe kan dit nu gestimuleerd worden zodat het (sociaal) isolement vermeden kan worden of de eenzaamheid.  Er is nog maar weinig onderzoek gedaan naar interacties versterken tussen bewoners in een woonzorgcentrum en door middel van dit onderzoek van deze bachelorproef wilde ik daar verandering in brengen. 

«